Badanie TRUS – ultrasonografia przezodbytnicza

W przypadku diagnostyki chorób w obrębie odbytu stosuje się różnego rodzaju badania. Jednym z nich jest ultrasonografia przezodbytnicza. Choć sama nazwa może przerażać wielu pacjentów, to jednak badanie jest bezbolesne i krótkie. Dzięki niemu można postawić odpowiednią diagnozę i wdrożyć leczenie. Z tego artykułu dowiesz się, na czym polega USG TRUS, kiedy jest wskazane oraz jakie jednostki chorobowe pozwala wykryć.

Czym jest ultrasonografia przezodbytnicza?

Badanie to fachowo oznaczane jest jako USG TRUS. To ultrasonografia transrektalna (przezodbytnicza). To ważne badanie diagnostyczne, które pozwala na zlokalizowanie źródła problemu zdrowotnego ze strony odbytu. Choć nie należy do najprzyjemniejszych, to jednak w określonych przypadkach jego wykonanie jest niezbędne. Bez niego niemożliwe może być postawienie właściwej diagnozy oraz wdrożenie skutecznego leczenia.

Kiedy wykonuje się badanie TRUS?

Wskazaniem do wykonania TRUS – badania odbytu są wszelkie podejrzenia występowania zmian chorobowych w obrębie odbytu, w tym m.in. zapalenia czy raka prostaty. Decyzja o przeprowadzeniu badania powinna być podjęta przez lekarza specjalistę, który bez niego nie jest w stanie postawić trafnej diagnozy lub ma uzasadnione podejrzenia co do występowania poważnej jednostki chorobowej.

W praktyce powodem wykonania ultrasonografii przezodbytniczej mogą być niepokojące objawy ze strony przewodu pokarmowego, w tym m.in.:

  • nietrzymanie stolca;
  • nietrzymanie gazów;
  • ból lub stan zapalny odbytu i okolic;
  • występowanie krwi w kale;
  • zaparcia;
  • biegunka;
  • podejrzenie przetoki okołoodbytniczej lub ropnia okołoodbytniczego.

Powyższe objawy są wskazaniem do przeprowadzenia USG TRUS zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Ponadto w tej drugiej grupie pacjentów dodatkowymi argumentami za wykonaniem ultrasonografii transrektalnej są:

  • niepłodność;
  • podwyższony poziom swoistego antygenu sterczowego PSA (Prostate Specific Antigen);
  • bóle podbrzusza, prostaty lub krocza;
  • podejrzenie zapalenia prostaty;
  • podejrzenie raka prostaty;
  • brak klarownego wyniku badania prostaty per rectum;
  • rodzinne występowanie raka prostaty.

W praktyce USG TRUS wykonuje się wtedy, gdy lekarz podejrzewa występowanie zmian w obrębie odbytu i jego okolic, a anoskopia nie daje pełnego obrazu.

W czym pomaga ultrasonografia przezodbytnicza?

Ultrasonografia przezodbytnicza pozwala na zdiagnozowanie wielu jednostek chorobowych. Przeprowadza się ją m.in. po to, aby ustalić przebieg przetok okołoodbytniczych lub położenie ropni okołodbytniczych. Objawy te mogą występować w przebiegu choroby Crohna. Ponadto USG TRUS umożliwia ocenę stanu i ewentualnych uszkodzeń mięśni zwieraczy odbytu przy nietrzymaniu stolca (np.: u osób starszych, osób po operacjach okolic odbytu czy też u kobiet po porodzie naturalnym). Odpowiednio wykonane USG endorektalne pozwala również na ocenę obecności i ewentualnego stopnia zaawansowania raka odbytu. Na tej podstawie podejmuje się decyzję o dalszym leczeniu, w tym leczeniu operacyjnym.

Jak przebiega USG TRUS?

Podczas badania pacjent rozbiera się od pasa w dół. W trakcie badania pacjent powinien przyjąć pozycję boczną z podgiętymi kolanami lub pozycję „na czworaka”, czyli kolankowo-łokciową. Samo badanie może powodować uczucie dyskomfortu ze strony pacjenta, jednak jest ono bezbolesne. Polega na umieszczeniu głowicy aparatu ultrasonograficznego w odbycie. Jest ona nasmarowana żelem i pokryta osłonką, co minimalizuje dyskomfort. Następnie głowica ta emituje i odbiera fale ultradźwiękowe. Na skutek tego powstaje obraz przekroju tkanek. Z niego lekarz może odczytać obecny stan odbytu pacjenta oraz wyłapać ewentualne nieprawidłowości. Prawidłowo przeprowadzona ultrasonografia przezodbytnicza daje dobrą skuteczność diagnostyki. 

Jeżeli w trakcie badania u pacjenta pojawi się silny ból, to należy natychmiast poinformować o tym lekarza. To wskazanie do przerwania diagnostyki. Całe badanie USG TRUS trwa dosłownie 5-10 minut i w większości przypadków jest bezbolesne. Ważne jednak, aby korzystać z usług renomowanego gabinetu medycznego, w którym stosuje się wysokiej jakości ultrasonograf. Badanie powinien wykonywać doświadczony lekarz. 

Jak przygotować się do ultrasonografii przezodbytniczej?

Zastanawiasz się nad tym, w jaki sposób przygotować się do USG TRUS? Niezwykle ważne jest to, aby przed zabiegiem oddać mocz i wypróżnić się. Ponadto dzień przed planowaną ultrasonografią przezodbytniczą należy stosować lekkostrawną dietę. Dzięki temu ewentualne resztki pokarmu i gazy nie będą utrudniały pracy lekarzowi, a diagnostyka będzie jeszcze dokładniejsza. Jeżeli występuje podejrzenie raka odbytu, to przed zabiegiem dodatkowo wykonuje się lewatywę. Oczywiście przed zabiegiem należy zadbać o właściwą higienę odbytu i jego okolic.  O wszystkim poinformuje Cię lekarz. 

Na USG warto wziąć ze sobą dotychczasowe wyniki poprzednich badań prostaty. Mogą to być m.in. badania przez powłoki brzuszne, badania transrektalne oraz wyniki badania poziomu PSA. 

Ile kosztuje badanie USG TRUS?

Cena badania uzależniona jest od kilku czynników. Pod uwagę bierze się m.in. lokalizację gabinetu lekarskiego oraz jego renomę. Standardowo cena pełnej ultrasonografii przezodbytniczej waha się w granicach kilkuset złotych. Może dochodzić nawet do ok. 800 złotych. Badanie można wykonać na NFZ. Wówczas należy otrzymać skierowanie od lekarza specjalisty oraz zarejestrować się na badanie. Czas oczekiwania może być różny i zależy to od obecnego obłożenia placówki medycznej.

Prawidłowe wymiary prostaty

Jakie są prawidłowe wymiary gruczołu krokowego? Poniżej wskazano na normy, w których powinna mieścić się prostata:

  • objętość prostaty – poniżej 25 ml (V);
  • długość gruczołu w projekcji strzałkowej – poniżej 35 mm (L);
  • szerokość gruczołu krokowego w projekcji poprzecznej – poniżej 45 mm (W);
  • wysokość prostaty – poniżej 33 mm (H). 

Jeżeli wyniki nie mieszczą się w normie, to jest to ważny sygnał ostrzegawczy. Lekarz podejmie decyzję o wdrożeniu leczenia, które powinno być dostosowane do obecnej sytuacji pacjenta i jego stanu zdrowia.

Jeżeli potrzebują Państwo naprawić swój aparat ultrasonograficzny to zapraszamy na nasz serwis USG – naprawimy każdy aparat ultrasonograficzny w dobrej cenie a na czas naprawy wypożyczymy inny aparat USG.