USG układu moczowego – kluczowe informacje

W ramach diagnostyki układu moczowego wykonuje się szereg badań. Wśród nich znajduje się USG. Dzięki niemu można prowadzić kontrolę pęcherza, moczowodów, nerek czy też gruczołu krokowego u mężczyzn. Z tego artykułu dowiesz się, czym jest USG układu moczowego, jak przebiega badanie oraz w jaki sposób się do niego przygotować.

Na czym polega zabieg USG układu moczowego?

Standardowo badanie USG dzieli się na dwa etapy. Pacjent powinien pojawić się na nim z pełnym pęcherzem oraz z kompletem wyników badań zleconych przez lekarza. Pierwsza część USG wykonywana jest przy pełnym pęcherzu. Następnie pacjent udaje się do toalety. Druga część ultrasonografii odbywa się przy opróżnionym pęcherzu. Dzięki temu specjalista będzie w stanie ocenić, czy mocz oddawany jest w całości, czy jednak jego pozostałości zostają w układzie moczowym. To tzw. ocena zalegania po mikcji.

W trakcie badania na skórę brzucha lekarz nanosi żel. Następnie USG przeprowadzane jest z wykorzystaniem głowicy emitującej ultradźwięki. Te przedostają się do układu moczowego i równomiernie rozchodzą sie w różnych kierunkach. Na skutek tego na ekranie monitora podłączonego do głowicy otrzymuje się obraz układu moczowego. Badanie jest proste i bezbolesne, dlatego nie ma się czego obawiać.

Wskazania do wykonania USG układu moczowego

To lekarz decyduje o zasadności wykonania badania USG układu moczowego pacjenta. Decyzja ta powinna być poprzedzona dokładną diagnostyką oraz wywiadem medycznym. Podstawowe wskazania do wykonania ultrasonografii układu moczowego to różnego rodzaju dolegliwości odczuwane w jego obszarze, w tym m.in. trudności w oddawaniu moczu. Do przykładowych wskazań medycznych należą:

• zdiagnozowane choroby nerek;
• zdiagnozowane choroby pęcherza moczowego;
• ból przy oddawaniu moczu;
• częste oddawanie moczu w godzinach nocnych;
• częstomocz;
• ból w odcinku lędźwiowym kręgosłupa;
• guz wyczuwalny w jamie brzusznej;
• dolegliwości bólowe w podbrzuszu;
• schorzenia gruczołu krokowego;
• obecność krwi w moczu;
• nadciśnienie tętnicze;
• białkomocz lub bezmocz;
• objaw Murphyego.

Ponadto zalecane jest regularne przeprowadzanie badania USG układu moczowego u mężczyzn po 50. roku życia. Jest to związane z diagnostyką prostaty.

Co wykrywa USG układu moczowego?

Prawidłowo przeprowadzone badanie ultrasonografii układu moczowego pozwala na wykrycie wielu nieprawidłowości i schorzeń. Klinika medyczna powinna zadbać o to, aby regularnie wykonywać serwis USG. Dzięki temu sprzęt będzie znajdował się w dobrym stanie technicznym i umożliwi świadczenie usług w tym obszarze.

Badanie wykrywa m.in.:

• kamienie nerkowe (kamica nerkowa);
• wady wrodzone układu moczowego;
• zakażenia układu moczowego (np.: zajęcie nerek i pęcherza przez infekcję wirusową, grzybiczą lub bakteryjną);
• powiększenie prostaty u mężczyzn;
• zastój moczu (wodonercze);
• guzy, zmiany nowotworowe i torbiele w obrębie nerek i układu moczowego;
• ewentualne urazy brzucha i okolicy lędźwiowej;
• nieprawidłowy rozmiar moczowodu;
• zwężenie tętnicy nerkowej;
• i inne. 

Jak przygotować się do zabiegu?

W celu zwiększenia skuteczności badania USG układu moczowego warto odpowiednio się do niego przygotować. Pacjent powinien postępować zgodnie z zaleceniami lekarza prowadzącego. Podstawowe przygotowania obejmują m.in.:

• spożywanie produktów lekkostrawnych w dniu poprzedzającym badanie;
• odstawienie napojów gazowanych w dniu poprzedzającym badanie;
• niespożywanie posiłku w ostatnich kilku godzinach przed zabiegiem (nie dotyczy to płynów);
• unikanie: picia kawy lub herbaty, palenia papierosów i żucia gumy w ostatnich godzinach przed planowanym badaniem.

Dodatkowo wskazane może być zażycie leku Espumisan w dawce 2 kapsułki 3 razy dziennie w dniu poprzedzającym badanie, a także 2 kapsułki w poranek przed badaniem. Nie wymaga to specjalnego przygotowywania. Wystarczy zachowanie umiaru i postępowanie zgodnie z rekomendacjami lekarza. Przyniesie to wymierne korzyści w trakcie badania oraz zredukuje ryzyko konieczności jego powtórzenia. 

Ile kosztuje USG układu moczowego?

Cena USG układu moczowego w prywatnych gabinetach waha się od 100 do 200 złotych. Zależy to m.in. od lokalizacji. Do tych kosztów należy doliczyć cenę konsultacji specjalistycznej po badaniu. Oczywiście można wykonać je nieodpłatnie. Należy wówczas posiadać skierowanie wystawione przez lekarza podstawowej opieki medycznej lub urologa. Następnie należy umówić badanie w placówce medycznej pod NFZ, gdzie badanie ultrasonografii układu moczowego wykonane zostanie bez dodatkowej opłaty.

Bezpieczne i szybkie badanie

Zaletą USG układu moczowego jest to, że jest to w stu procentach bezpieczne badanie. W jego trakcie nie występuje promieniowanie jonizujące charakterystyczne dla wykonywania rentgena. Do tego jest to badanie nieinwazyjne i bezbolesne. Jedyny dyskomfort może być związany umieszczeniem na skórze chłodnego żelu, a następnie poruszaniem po skórze głowicą emitującą ultradźwięki. Badanie jest szybkie i proste, dlatego nie ma się czego obawiać. Do tego gwarantuje wysoką skuteczność.

Uzyskane w trakcie ultrasonografii układu moczowego wyniki stanowią podstawę do dalszego leczenia pacjenta. Dodatkowo lekarz może zlecić wykonanie cystografii mikcyjnej, aby uzyskać kompleksowy obraz pacjenta. Ułatwia to postawienie właściwej diagnozy i skuteczne leczenie.

USG układu moczowego – FAQ