Zwłóknienie wątroby jest aktualnie powszechnie występującym schorzeniem i stanowi poważny problem zdrowotny dla wielu osób, który może doprowadzić do zagrażającej życiu marskości wątroby. Przeczytaj ten artykuł, a dowiesz się co oznacza włóknienie wątroby, jakie są jego przyczyny oraz metody leczenia i czy powinniśmy się martwić tym schorzeniem.
Wątroba – czym jest i jaką pełni ona rolę w naszym organizmie
Wątroba, mimo że rozmiarem przypomina narząd, to tak naprawdę jest największym, wielofunkcyjnym gruczołem dokrewnym wchodzącym w skład układu pokarmowego. Wątroba znajduje się w prawym górnym kwadrancie jamy brzusznej, pod przeponą. Złożona jest ona z dwóch głównych płatów (prawego i lewego) oraz dwóch mniejszych (ogoniastego i czworobocznego).
Gruczoł ten pełni wiele funkcji w naszym organizmie takich jak:
- metabolizm – wątroba przekształca składniki z pożywienia w energię oraz przetwarza i magazynuje składniki odżywcze;
- magazynuje witaminy i minerały – magazynuje witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K) oraz żelazo;
- detoksykacja – neutralizuje szkodliwe toksyny (np. alkohol) i produkty przemiany materii, takie jak amoniak;
Ponadto wątroba bierze udział w procesach rozkładu hormonów i krzepnięciu krwi, czy regulacji poziomu glukozy we krwi i wielu innych czynnościach organizmu.
W związku z narażeniem wątroby na działanie wirusów hepatotropowych takich jak HAV, HBV, HCV, HDV i HEV, i substancji toksycznych oraz choroby autoimmunologiczne może wystąpić jej uszkodzenie zwane włóknieniem wątroby.
Czym jest włóknienie wątroby?
Włóknienie wątroby to proces, w którym normalna tkanka wątroby na skutek szkodliwych czynników jest zastępowana tkanką bliznowatą. Ten patologiczny stan prowadzi do upośledzenia funkcji wątroby, który może skończyć się niebezpieczną dla życia niewydolnością gruczołu zwanego marskością wątroby.
Przyczyny włóknienia wątroby:
Do głównych przyczyn włóknienia wątroby zalicza się:
- wirusowe zapalenie wątroby – głównymi przyczynami włóknienia wątroby są wirusy hepatotropowe, takie jak HAV, HBV, HCV, HDV i HEV;
- nadużywanie alkoholu – spożywanie alkoholu w dużych ilościach często prowadzi do uszkodzenia i zwłóknienia wątroby;/li>
- przyjmowania niektórych leków – niektóre leki bardzo toksycznie działają na wątrobę ( paracetamol, czy pigułki antykoncepcyjne);/li>
- niealkoholowe, stłuszczeniowe zapalenie wątroby (NASH) – NASH, którego przyczyną są otyłość, insulinooporność czy zespół metaboliczny może być przyczyną włóknienia wątroby;/li>
- choroby metaboliczne i autoimmunologiczne – włóknienie wątroby mogą powodować takie choroby jak np.: hemochromatoza, choroba Wilsona i autoimmunologiczne zapalenie wątroby./li>
Zwłóknienie wątroby – objawy
Zwłóknienie wątroby we wczesnych etapach zwykle przebiega bezobjawowo. Wówczas może wystąpić zmęczenie, osłabienie czy kłucie prawym górnym kwadrancie brzucha. W miarę rozwoju choroby pojawiają się poważniejsze objawy, takie jak:
- brak apetytu i spadek wagi,/li>
- krwawienie z układu pokarmowego,/li>
- wodobrzusze (powiększenie obwodu brzucha),/li>
- żółtaczka,/li>
- krwawienie z nosa lub dziąseł,/li>
- opuchlizna kończyn./li>
Diagnoza zwłóknienia wątroby i ocena jej stopnia wg skali METAVIR
Diagnoza w kierunku zwłóknienia wątroby opiera się na kilku badaniach takich jak analiza krwi ,diagnostyka obrazowa czy histopatologia. Podejrzewając, włóknienie wątroby lekarz może zlecić następujące badania:
- laboratoryjną analizę krwi (profil wątrobowy, pełna morfologia krwi, testy na obecność wirusów);/li>
- diagnostykę obrazowej (USG wątroby, tomografia komputerowa, czy rezonans magnetyczny);/li>
- biopsję wątroby (przezskórne nakłucie wątroby z pobraniem próbki jej tkanek do badania histopatologicznego);/li>
- elastografię (bezinwazyjna metoda oceny sztywności wątroby, czyli wskaźnika zwłóknienia)./li>
Elastografia i skala METAVIR
Elastografia to metoda diagnostyczna, którą wykonuje się w celu oceny elastyczności (sztywności) tkanki wątroby, której stopień jest wskaźnikiem zaawansowania włóknienia wątroby. Elastografię wykonuje się przy pomocy fal ultradźwiękowych (USG) lub fal radiowych i mierzy się prędkość rozchodzenia się fal w tkance, co pozwala na określenie jej stopnia sztywności. Natomiast do oceny stopnia sztywności służy skala METAVIR.
Skala METAVIR została stworzona do oceny stopnia włóknienia („F”) oraz stopnia postępu choroby, tzw. aktywności („A”). Wcześniej skala ta była stosowana tylko do oceny biopsji wątroby, natomiast obecnie wykorzystuje się ją także do porównywania wyników elastografi.
Skala METAVIR wyróżnia następujące stopnie aktywności choroby („A”) i zwłóknienia wątroby („F”):
- A0 – brak aktywności,/li>
- A1 – łagodną aktywność,/li>
- A2 – umiarkowaną aktywność,/li>
- A3 – ciężką aktywność,/li>
- A4 – bardzo ciężką aktywność./li>
- F0 – brak włóknienia,/li>
- F1 – włóknienie wrotne bez przegród,/li>
- F2 – włóknienie wrotne z nielicznymi przegrodami,/li>
- F3 – włóknienie wrotne z licznymi przegrodami,/li>
- F4 – marskość wątroby./li>
Warto dodać, że w większości przypadków łagodnego i umiarkowanego włóknienia wątroby schorzenie to może ustąpić samoistnie po usunięciu czynnika wywoławczego (alkoholu lub leków szkodzących wątrobie).
Leczenie i zapobieganie
Skuteczność leczenia choroby w dużej mierze zależy nie tylko od stopnia zaawansowania, ale też od przyczyn włóknienia. Tak więc w przypadku zwłóknienia spowodowanego wirusem zapalenia wątroby dostępne są antywirusowe leki, z kolei z powodu alkoholowego zapalenia wątroby kluczem jest zaprzestanie spożywania alkoholu. Natomiast w przypadku NASH skupia się na zmianie stylu życia i leczeniu towarzyszących schorzeń takich jak otyłość lub cukrzyca.
Zapobieganie włóknieniu wątroby polega głównie na unikaniu czynników ryzyka, takich jak nadużywanie alkoholu, utrzymanie zdrowej masy ciała oraz regularne badania kontrolne.
Podsumowując, włóknienie wątroby to poważne schorzenie, które może prowadzić do trwałego upośledzenia funkcji wątroby i innych poważnych powikłań. Kluczowe są więc zapobieganie, wczesna diagnoza i leczenie choroby.
Włóknienie wątroby w pytaniach i odpowiedziach:
Włóknienie wątroby co to jest za schorzenie?
Włóknienie wątroby – to uszkodzenie tkanki wątrobowej (jej usztywnienie, zbliźniaczenie), wskutek którego następuje upośledzenie funkcji wątroby, które może prowadzić do poważnych chorób.
Włóknienie wątroby u dzieci
Jednym z czynników prowadzącym do włóknienie wątroby jest stosowanie leków, w tym przeciwbólowym paracetamolem. Włóknienie wątroby u dzieci ma najczęściej charakter, polekowy spowodowany nadmiernym przyjmowaniem leków i może się cofnąć po ich odstawieniu.
Włóknienie wątroby – rokowania
Rokowania związane z włóknienie wątroby zależą w dużej mierze od stopnia zaawansowania tego procesu ocenianego skalą METAVIR. Wątroba jest zdolna do samoregeneracji, także w przypadku łagodnego i umiarkowanego stanu włóknienie wątroby może dojść do cofnięcia schorzenia. Natomiast nieleczone zwłóknienie w zaawansowanym stopniu może prowadzić do marskości wątroby lub nowotworu.
Jeżeli potrzebują Państwo naprawić swój aparat ultrasonograficzny to zapraszamy na nasz serwis USG – naprawimy każdy aparat ultrasonograficzny w dobrej cenie.